திருநீற்றின் மகிமையையும், ஐந்தெழுத்தின் பெருமையையும் விளக்கும்படி சிவபெருமானிடம் கேட்டுக்கொண்டாள் உமையவள் பார்வதி. அதற்கு ஈசன் விளக்கம் அளித்த போது, அங்கு வாய்ந்த மயிலின் மீது பார்வதியின் கவனம் திரும்பியது.
இதனால் சினம் கொண்ட சிவபெருமான், பூலோகத்தில் மயிலாக பிறப்பாய் என்று சாபம் கொடுத்தார். இதனால் மனமுடைந்து பார்வதி விமோசனம் கோரினார். தொண்டைநாட்டிற்குச் சென்று தவம் இயற்றுவாய் என்று சிவபெருமான் கூறினார்.
பூலோகத்தில் மயிலாக பிறந்த பார்வதி புன்னை மரத்தின் கீழிருந்த சிவலிங்கத்தை வழிபட்டு வந்தாள். அப்போது சக்தியின் முன் தோன்றிய ஈசன், அவருக்கு சாப விமோசனம் வழங்கினார்.
மயில் உருவில் இருந்த பார்வதி பெண் உருவத்திற்கு மாறினார். இந்த தவத்தின் பலனாக அந்த இடத்திற்கு மயிலை என்று பெயர் வந்ததாக வரலாறு கூறுகிறது. பிரம்மதேவனின் ஐந்தாவது தலையை கிள்ளி ஏந்திய காரணத்தினால், கபாலீஸ்வரன் என்று சிவனுக்கு பெயர் வந்ததாகவும் தகவல்கள் கூறுகின்றன.
கபாலீஸ்வரர் கோயிலில் சிவலிங்க திருமேனியோடு மேற்கு நோக்கி காட்சியளிக்கிறார் சிவபெருமான். கபாலீசுவரர் சந்நிதிக்கு வலப்புறத்தில் தெற்கு நோக்கிய இடத்தில் கற்பகவல்லி தாய் வீற்றிருக்கிறார்.
கோயிலின் மேற்கு வாயிலின் முன்புறம் நீராழி மண்டபதோடு கூடிய பெரிய திருக்குளம் உள்ளது. இதற்கு கபாலி தீர்த்தம் என்று குறிப்பிடப்படுகிறது. இதற்கு கடவுள் தீர்த்தம், வேத தீர்த்தம், வாலி தீர்த்தம், கங்கை தீர்த்தம், வெள்ளி தீர்த்தம், ராம தீர்த்தம் என்றும் பல பெயர்கள் உண்டு.
பங்குனி மாதம் பவுர்ணமியை தீர்த்த நாளாகக் கொண்டு 10 நாள் பங்குனி உற்சவம், வசந்த உற்சவம், நவராத்திரி, கந்தர் சஷ்டி, திருவாதிரை விழா ஆகியவை மயிலாப்பூர் கபாலீஸ்வரர் கோயிலின் பிரசித்திப் பெற்ற திருவிழாக்கள்.